ఊబకాయం లేదా అధిక బరువు అంటే ఏమిటి?
Obesity : ఊబకాయం అనేది శరీరంలో అధిక కొవ్వు (Fat) నిల్వగా ఉండే ఒక ఆరోగ్య సమస్య. ఇది సాధారణంగా బాడీ మాస్ ఇండెక్స్ (BMI) ద్వారా నిర్వచించబడుతుంది. BMI 30 కంటే ఎక్కువగా ఉండడం ఊబకాయంగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ స్థితి అనేక రకాల ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తుంది – ముఖ్యంగా గుండె జబ్బులు, టైప్ 2 డయాబెటిస్, మరియు కొంతమంది క్యాన్సర్లు కూడా ఇందులోకి వస్తాయి.
ఊబకాయం కారణాలు (Causes of Obesity)
1. శక్తి అసమతుల్యత (Energy Imbalance)
మన శరీరానికి అవసరమైన శక్తికన్నా ఎక్కువ క్యాలొరీలు తీసుకుంటే, అవి కొవ్వుగా నిల్వ అవుతాయి. ఇది ఊబకాయంకు ప్రధానమైన కారణం.
2. జీవనశైలి కారణాలు (Lifestyle Factors)
-
అధిక జంక్ ఫుడ్ సేవనము
-
వ్యాయామం లేకపోవడం
నిద్ర లేమి
ఈ మూడు ప్రధాన అంశాలు శరీర బరువుపై ప్రభావం చూపుతాయి.
3. జన్యుపరమైన ప్రభావం (Genetic Factors)
కొంతమందిలో ఊబకాయం కుటుంబ వారసత్వంగా వస్తుంది. హార్మోన్లలోని మార్పులు, శరీర స్వభావం కూడా ఇందులో భాగస్వాములవుతాయి.
4. పర్యావరణ పరిస్థితులు (Environmental Factors)
అధిక క్యాలరీ కలిగిన ఆహారం సులభంగా అందుబాటులో ఉండటం, వ్యాయామానికి సరైన అవకాశాలు లేకపోవడం కూడా ఊబకాయంకు దోహదపడతాయి.
5. వైద్య సంబంధిత కారణాలు (Medical Conditions)
కొంతమంది వ్యక్తులు ప్రత్యేకమైన వైద్య పరిస్థితుల వల్ల ఊబకాయంగా మారుతారు. ఉదాహరణకు – ప్రాడర్-విల్లీ సిండ్రోమ్ (Prader-Willi Syndrome), కొంత మందికి ఉపయోగించే మందులు కూడా బరువు పెరిగేలా చేస్తాయి.
ఊబకాయంతో వచ్చే ఆరోగ్య సమస్యలు (Health Risks Associated with Obesity)
1. గుండె సంబంధిత వ్యాధులు (Cardiovascular Diseases)
ఊబకాయం గుండె జబ్బులు, బీపీ, మరియు స్ట్రోక్ వంటి సమస్యలకు కారణమవుతుంది. అధిక కొవ్వు శరీర రక్తనాళాల్లో కొవ్వు చారలు ఏర్పడేలా చేసి రక్తప్రసరణను అడ్డుకుంటుంది.
2. టైప్ 2 డయాబెటిస్
ఊబకాయం ఉన్న వ్యక్తులకు టైప్ 2 డయాబెటిస్ వచ్చే ప్రమాదం చాలా ఎక్కువ. శరీరంలోని ఇన్సులిన్ ప్రభావం తగ్గిపోవడం ద్వారా రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలు పెరిగిపోతాయి.
3. కొన్ని రకాల క్యాన్సర్లు (Certain Cancers)
మహిళల్లో బ్రెస్ట్ మరియు యుటరైన్ క్యాన్సర్, పురుషులలో కాలన్ క్యాన్సర్ వంటి క్యాన్సర్లకు ఊబకాయం ప్రధాన కారకంగా ఉంటుంది.
4. నిద్రలో శ్వాస ఆగిపోవడం – స్లీప్ అప్నియా (Sleep Apnea)
ఊబకాయంతో ఉండేవారు ఎక్కువగా నిద్రలో శ్వాస ఆగిపోవడం వంటి సమస్యలు ఎదుర్కొంటారు. ఇది గుండెపోటుకు కూడా దారితీయవచ్చు.
5. ఆస్టియోఆర్థరైటిస్ (Osteoarthritis)
శరీర బరువు పెరిగినప్పుడు మోకాళ్లు, కాళ్లు వంటి జాయింట్స్‌పై అధిక ఒత్తిడి వస్తుంది. ఇది నొప్పులు, కీళ్ల వాపులు, ఆర్థరైటిస్‌కు దారితీస్తుంది.
ఊబకాయం నివారణ మరియు చికిత్స (Management of Obesity)
1. జీవనశైలి మార్పులు (Lifestyle Changes)
-
ఆహార నియంత్రణ: తక్కువ క్యాలొరీలు కలిగిన ఆహారం తీసుకోవాలి. ఎక్కువగా పచ్చి కూరగాయలు, ఫైబర్ అధికంగా ఉండే ఆహారం తీసుకోవాలి.
-
వ్యాయామం: రోజూ కనీసం 30 నిమిషాలు brisk walking లేదా ఇతర శారీరక వ్యాయామాలు చేయాలి.
-
వైఖరి మార్పు: ఒత్తిడి తగ్గించుకునే పద్ధతులు (meditation, yoga) ఉపయోగించాలి.
2. మందులు (Medications)
కొన్ని సందర్భాలలో డాక్టర్ల సలహా మేరకు బరువు తగ్గించే మందులు వాడవచ్చు. ఇవి స్వతంత్రంగా కాకుండా జీవనశైలి మార్పులతో పాటు ఉండాలి.
3. శస్త్రచికిత్స (Bariatric Surgery)
తీవ్రమైన ఊబకాయం ఉన్నవారికి శస్త్రచికిత్స (జీర్ణాశయ పరిమాణం తగ్గించే సర్జరీలు) ద్వారా బరువు తగ్గించవచ్చు. కానీ ఇవి చివరి ఎంపికగా మాత్రమే పరిగణించాలి. ఇది అత్యంత వ్యయ ప్రయాసలతో కూడిన ప్రక్రియ.
ఊబకాయం – సామాజిక ప్రభావం (Social & Psychological Effects)
-
మానసిక ఒత్తిడి, డిప్రెషన్‌ వంటి సమస్యలకు గురయ్యే అవకాశాలు ఎక్కువ.
-
కొంతమంది ఊబకాయం కారణంగా వ్యంగ్యాలను ఎదుర్కొంటారు.
-
తక్కువ ఆత్మవిశ్వాసం, ఒంటరితనం వంటి భావోద్వేగ సమస్యలు ఎదురవుతాయి.
ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలికి మార్గదర్శకాలు (Tips for a Healthy Weight)
-
ప్రతి రోజు సమయానికి తినడం
-
హై షుగర్, హై ఫాట్ ఫుడ్‌లకు దూరంగా ఉండడం
-
నీటిని అధికంగా తీసుకోవడం
-
ప్రతి 2 గంటలకు కొద్దిగా తినడం (portion control)
-
స్మార్ట్ ఫోన్, టీవీ ముందు తినే అలవాట్లను తగ్గించడం
-
రాత్రి 8 గంటలకు ముందే భోజనం ముగించడం
ఫాస్ట్ ఫుడ్స్ , బయటి తిండికి దూరంగా ఉండడం
ముగింపు (Conclusion)
Obesity : ఊబకాయం అనేది చిన్న, పెద్ద, ఆడ, మగ అన్న తేడా లేకుండా అందరిలోనూ అధికంగా ప్రభావం చూపుతున్న అనారోగ్యం. ఇద పైకి ఒక సాధారణమైన సమస్యగా కనిపిస్తుందన్న కారణంగా , దీనిని తేలికగా తీసుకోవడం ప్రమాదకరం. ఇది అనేక రకాల శారీరక, మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలకు కారణమవుతుంది. ఊబకాయం ను నివారించడంలో శ్రద్ధ, క్రమశిక్షణ, సరైన ఆహారం, వ్యాయామం, డాక్టర్ సలహా వంటి విషయాలు కీలకంగా మారతాయి. మన శరీర ఆకృతిలో చిన్నగా మార్పు, పెరుగుదల గోచరించినపుడే తగిన శారీరక, ఆహారపు అలవాట్లను పాటించడం ద్వారా ఈ ఊబకాయం సమస్యను సమర్థవంతంగా నిరోధించగలం. అలసత్వం, నిర్లక్ష్యం వహిస్తే తీవ్ర అనారోగ్య సమస్యలు ఎదుర్కొనవలసి రావడమే కాకుండా శస్త్ర చికిత్స కు సైతం సిద్దపడ వలసి ఉంటుంది. శరీర ఆరోగ్యంపట్ల నిరంతర అప్రమత్తత, అవగాహనే మనకు రక్ష ...!
ప్రజలు ఎక్కువగా అడిగే ప్రశ్నలు (People Also Ask)
1. ఊబకాయంను సహజంగా ఎలా తగ్గించుకోవచ్చు?
సహజంగా ఊబకాయం తగ్గించడానికి అధిక నీటి సేవనం, ప్రతి రోజు వ్యాయామం, తక్కువ క్యాలొరీలు కలిగిన ఆహారం తీసుకోవడం, తినే పద్ధతులను క్రమబద్ధీకరించడం అవసరం. ఆయుర్వేదం, యోగా వంటి ప్రకృతి చికిత్సలు కూడా సహాయపడతాయి.
2. BMI అంటే ఏమిటి? ఊబకాయంతో దాని సంబంధం ఏమిటి?
BMI (Body Mass Index) అనేది వ్యక్తి బరువు మరియు ఎత్తు ఆధారంగా ఆయన స్థితిని అంచనా వేసే పద్ధతి. BMI 25–29.9 అంటే అధిక బరువు, 30కి పైగా అంటే మోటాపు.
3. ఊబకాయం వల్ల వచ్చే ప్రాథమిక ఆరోగ్య సమస్యలు ఏమిటి?
ముఖ్యంగా గుండె జబ్బులు, టైప్ 2 డయాబెటిస్, నిద్రలో శ్వాస ఆగిపోవడం (స్లీప్ అప్నియా), కీళ్ల నొప్పులు మరియు కొంతమంది క్యాన్సర్లు ఊబకాయంతో సంభవిస్తాయి.
4. పిల్లలలో ఊబకాయం ఎలా నియంత్రించాలి?
పిల్లలకు ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం ఇవ్వడం, టీవీ/మొబైల్ ముందు ఎక్కువ సమయం గడపకుండా చూడడం, ఆటల ద్వారా శారీరక కదలికలు పెంచడం ముఖ్యమైన నియంత్రణ మార్గాలు.
5. బరువు తగ్గించేందుకు ఆహార నియమాలు ఏమిటి?
-
తక్కువ కార్బోహైడ్రేట్లు, అధిక ఫైబర్ కలిగిన ఆహారం తీసుకోవాలి
-
స్నాక్స్ స్థానంలో పండ్లు, కూరగాయలు తీసుకోవాలి
-
షుగర్ మరియు ఆయిల్ ఎక్కువ ఉన్న పదార్థాలను తగ్గించాలి
6. ఊబకాయం చికిత్సలో శస్త్రచికిత్స అవసరమా?
తీవ్రమైన ఊబకాయం (BMI 40 కంటే ఎక్కువ) ఉన్నవారికి ఇతర మార్గాలు ఫలితాలు ఇవ్వకపోతే, డాక్టర్ సూచన మేరకు బరియాట్రిక్ సర్జరీ పరిగణించవచ్చు.
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి