మన తెలుగు నేల ఎంతో పురాతన, చారిత్రక ప్రాశస్త్యం వారసత్వంగా పొందిన పుణ్యభూమి. పవిత్రమైన రామాయణ,
మహాభారత ఇతిహాసాలతో ముడిపడిన ఎన్నో జాడలు, ఆనవాళ్లు, విశ్వాసాలు, ఆలయాలు అడుగడుగునా
దర్శనమిస్తాయి. అటువంటి అమూల్య, అపురూప సంబంధిత కోవలోదే కాకినాడ జిల్లా పెద్దాపురం లోని
"పాండవులమెట్ట". ఈ పేరు వెనుక ఉన్న కథ గురించి ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం. పాండవులమెట్ట ("పాండవుల
కొండ") అనే పేరు భారత ఇతిహాసం మహాభారతం లోని పాండవులతో సంబంధం కలిగి ఉంది. ఈ కొండ ఆంధ్రప్రదేశ్లోని
తూర్పు గోదావరి జిల్లాలోని ( ప్రస్తుతం కాకినాడ జిల్లా ) పెద్దాపురంలో ఉంది. స్థానిక ఐతిహ్యం ప్రకారం, పాండవులు
తమ అరణ్యవాసం సమయంలో ఈ కొండపై కొంతకాలం గడిపారని చెబుతారు. అప్పట్లో ఈ ప్రాంతం కోయ జాతి ప్రజలు
నివసించిన అటవీ ప్రదేశంగా ఉండేది.
కథలోని ముఖ్య అంశాలు:
1. పాండవుల అరణ్యవాసం: శకుని మరియు దుర్యోధనుడి జూదంలో రాజ్యాన్ని కోల్పోయిన పాండవులు 12
సంవత్సరాల అరణ్యవాసం మరియు ఒక సంవత్సరం అజ్ఞాతవాసం కోసం భారతదేశంలోని వివిధ ప్రాంతాలకు వెళ్లారు.
ఈ సమయంలో వారు పెద్దాపురం సమీపంలోని ఈ కొండపై ఆశ్రయం పొందారన్నది తరతరాలుగా స్థానిక ప్రజల ప్రగాఢ
విశ్వాసం.
2. గుహలు మరియు సొరంగం: స్థానిక ఐతిహ్యం ప్రకారం, పాండవులు ఈ కొండపై ఉన్న రెండు సహజ గుహలలో
నివసించారు. ఈ గుహలు తూర్పు దిశగా ఉన్నాయి మరియు వీరు వంట చేయడానికి మరియు నివాసం కోసం వీటిని
ఉపయోగించారు. ఒక గుహను భీముడు వంటశాలగా (నల భీమ పాకాల) ఉపయోగించాడని చెబుతారు. అలాగే, వారు
గోదావరి నదిలో స్నానం చేయడానికి ఈ కొండ నుండి రాజమండ్రి వరకు సొరంగం తవ్వినట్లు ఒక నమ్మకం ఉంది. ఈ
సొరంగం యొక్క ఒక భాగం ఇప్పటికీ కనిపిస్తుంది, అయితే కొంత భాగం కాలక్రమేణా నాశనం అయినట్లు
చెబుతారు.
3.భీముని అడుగుజాడ: కొండపై ఒక పెద్ద రాయిపై సుమారు 15 అంగుళాల పొడవైన అడుగుజాడ ఉంది, ఇది
భీమునిదిగా నమ్ముతారు. భీముడు తన బలంతో ఈ కొండపై నడిచినప్పుడు ఈ గుర్తు ఏర్పడిందని చెబుతారు. ఈ
అడుగుజాడ పర్యాటకులకు ఆకర్షణగా ఉంది మరియు పోలియో వంటి ఆరోగ్య సమస్యల నుండి ఉపశమనం కోసం ఈ
గుర్తును
దర్శించే సంప్రదాయం ఉంది.
4. ద్రౌపది సంబంధం: కొండపై "ద్రౌపది రజస్వల చాప" అనే చదరపు రాతి నిర్మాణం ఉంది, ఇక్కడ ద్రౌపది తన
రుతుకాలంలో కూర్చున్నట్లు నమ్ముతారు. ఈ రాయిపై కూర్చోవడం వలన యుక్తవయస్సు రాని బాలికలకు రజస్వల
అవుతుందని
స్థానిక నమ్మకం.
5. సాంస్కృతిక ప్రభావం: ఆ కాలంలో ఈ ప్రాంతంలో నివసించిన కోయ జాతి ప్రజలు తమ పిల్లలకు పాండవులు
మరియు ద్రౌపది పేర్లు
పెట్టడం ఆనవాయితీగా వచ్చింది, ఇది ఇప్పటికీ
కొన్ని సమాజాల్లో కొనసాగుతుంది.
6. ఆలయ నిర్మాణం: 1952లో, స్థానిక భక్తుడైన శ్రీ సాలూరి వెంకట సుబ్బారావు, రాజ యోగిగా పిలువబడే వ్యక్తి,
పాండవులమెట్టపై శ్రీ సూర్యనారాయణ స్వామి ఆలయాన్ని నిర్మించారు. ఈ ఆలయంలో శ్రీ కృష్ణుడు, శివుడు,
వెంకటేశ్వరుడు, గాయత్రీ దేవి వంటి ఇతర దేవతల గుడి కూడా ఉంది. ఈ ఆలయం, పాండవ గుహలు, భీముని
అడుగుజాడతో కలిసి ఈ స్థలాన్ని ముఖ్యమైన
తీర్థయాత్ర కేంద్రంగా మార్చింది.
"పాండవుల మెట్ట" పేరుకు ప్రధాన మూలం:
ఈ కొండను పాండవులమెట్ట అని పిలవడానికి కారణం, పాండవులు తమ అరణ్యవాసంలో ఇక్కడ నివసించారనే
నమ్మకం. తెలుగులో "మెట్ట" అంటే కొండ, "పాండవుల" అంటే పాండవులకు సంబంధించినది. గుహలు, భీముని
అడుగుజాడ, ద్రౌపది రాయి వంటి భౌతిక గుర్తులు ఈ కథను స్థానిక సంస్కృతిలో సజీవంగా ఉంచాయి. వేసవిలో ఇక్కడ
"వరద పాయసం" సిద్ధం చేసే సంప్రదాయం ఉంది, ఇది వర్షపాతం యొక్క దిశను సూచిస్తుందని నమ్ముతారు.
ఈ కథ స్థానిక సంప్రదాయాలు మరియు ఆలయ రికార్డుల ద్వారా ధృవీకరించబడింది. మరిన్ని వివరాల కోసం, తూర్పు
గోదావరి జిల్లా అధికారిక EAST GODAVARI DISTRICT వెబ్సైట్ లేదా ఆంధ్రప్రదేశ్ ఆలయ, చారిత్రక
వారసత్వాన్ని వివరించే
అథ్యయనాలు, పరిశోధనలు
పరిశీలించి మరింత విస్తృత సమాచారం
తెలుసుకోవచ్చు.
పాండవుల మెట్ట పరిసర దర్శనీయ స్థలాలు :
పెద్దాపురంలోని పాండవుల మెట్ట చుట్టుపక్కల ఉన్న దర్శనీయ స్థలాలు చారిత్రక, ఆధ్యాత్మిక మరియు సాంస్కృతిక ప్రాముఖ్యత కలిగినవి. ఈ ప్రాంతం ఆంధ్రప్రదేశ్లోని తూర్పు గోదావరి జిల్లాలో ఉంది మరియు పాండవుల మెట్ట సందర్శనతో పాటు సమీపంలోని కొన్ని ఆసక్తికరమైన స్థలాలను కూడా చూడవచ్చు. క్రింద ఈ ప్రాంతంలోని ప్రధాన దర్శనీయ స్థలాల గురించి సమాచారం ఇవ్వబడింది:
1. శ్రీ మరిడమ్మ తల్లి దేవస్థానం
- వివరాలు: పెద్దాపురంలోని
అత్యంత ప్రసిద్ధ ఆలయాలలో ఒకటి. ఈ ఆలయంలో ఆషాఢమాసంలో జరిగే మరిడమ్మ తల్లి జాతర
చాలా ప్రసిద్ధి. ఈ జాతర మహమ్మారుల నుండి రక్షణ కల్పిస్తుందని స్థానికుల
నమ్మకం. ఈ జాతర సమయంలో ఆలయం భక్తులతో కళకళలాడుతుంది.
- దూరం: పాండవుల
మెట్ట నుండి సమీపంలోనే ఉంది (పెద్దాపురం పట్టణంలో).
- ప్రత్యేకత: సాంప్రదాయక
ఆచారాలు మరియు సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు ఈ జాతరలో ఆకర్షణీయంగా ఉంటాయి.
2. శ్రీ ఆంజనేయ స్వామి ఆలయం
- వివరాలు: సామర్లకోట
- పెద్దాపురం మధ్యలో ఉన్న ఈ ఆలయంలో ఆసియా ఖండంలోనే అతిపెద్ద హనుమాన్ విగ్రహం
(52 అడుగుల ఎత్తు) ఉంది. ఈ
విగ్రహం కంచి శృంగేరి పీఠం ఆధ్వర్యంలో పరిరక్షించబడుతోంది.
- దూరం: పాండవుల
మెట్ట నుండి సుమారు 4 కి.మీ. దూరంలో.
- ప్రత్యేకత: ఈ ఆలయం
భక్తులకు ఆధ్యాత్మిక శాంతిని అందిస్తుంది మరియు విగ్రహం యొక్క భారీ పరిమాణం
సందర్శకులను ఆకర్షిస్తుంది.
3. శ్రీ నూకాళమ్మ ఆలయం
- వివరాలు: పెద్దాపురం
మండలంలోని కంద్రకోట గ్రామంలో ఉన్న ఈ ఆలయం స్థానిక భక్తులలో ప్రసిద్ధి
చెందినది. దేవతా ఆరాధనలో ఈ ఆలయం ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది.
- దూరం: పాండవుల
మెట్ట నుండి సుమారు 8 కి.మీ.
- ప్రత్యేకత: సాంప్రదాయక
ఆచారాలు మరియు పూజలు ఇక్కడ జరుగుతాయి.
4. శ్రీ శృంగార వల్లభ స్వామి ఆలయం
- వివరాలు: పెద్దాపురం
మండలంలోని తిరుపతి గ్రామంలో ఉన్న ఈ ఆలయం "తొలి తిరుపతి"గా
పిలువబడుతుంది. ఇక్కడ సామూహిక వరలక్ష్మి వ్రతాలు వంటి ప్రత్యేక కార్యక్రమాలు
జరుగుతాయి.
- దూరం: పాండవుల
మెట్ట నుండి సుమారు 11 కి.మీ., కంద్రకోట నుండి 3 కి.మీ.
- ప్రత్యేకత: ఈ ఆలయం శ్రీ
వెంకటేశ్వర స్వామి భక్తులకు ఆకర్షణీయమైన పుణ్యక్షేత్రం.
5. శ్రీ శివాలయం / శ్రీ వెంకటేశ్వర స్వామి ఆలయం
- వివరాలు: పెద్దాపురం
పట్టణంలోనే ఉన్న ఈ ఆలయం స్థానికులకు ప్రసిద్ధమైన ఆధ్యాత్మిక కేంద్రం.
- దూరం: పాండవుల
మెట్ట నుండి సుమారు 1 కి.మీ.
- ప్రత్యేకత: ఈ ఆలయం శివ
మరియు విష్ణు భక్తులకు అనువైన స్థలం.
6. పిఠాపురం
- వివరాలు: పిఠాపురం
పెద్దాపురం నుండి సమీపంలో ఉన్న ఒక ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రం. ఇక్కడ శ్రీ
కుక్కుటేశ్వర స్వామి ఆలయం మరియు పదగయ శక్తి పీఠం ప్రసిద్ధి చెందినవి. పాండవుల
మెట్ట సందర్శనతో పాటు పిఠాపురం సందర్శన ఒక రోజు ట్రిప్లో సులభంగా
చేర్చవచ్చు.
- దూరం: పాండవుల
మెట్ట నుండి సుమారు 10-12 కి.మీ.
- ప్రత్యేకత: ఇది 18 శక్తి
పీఠాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది.
రవాణా సౌకర్యాలు
- రోడ్డు మార్గం: పెద్దాపురం
నుండి ఈ స్థలాలకు ఆటో లేదా టాక్సీ ద్వారా సులభంగా చేరుకోవచ్చు. ఆటో ఛార్జీలు
సాధారణంగా 100-150 రూపాయల మధ్య ఉంటాయి.
- రైలు మార్గం: సామర్లకోట
జంక్షన్ (5 కి.మీ.) లేదా గుడపర్తి
రైల్వే స్టేషన్ (6 కి.మీ.) సమీప రైల్వే
స్టేషన్లు.
- విమాన మార్గం: రాజమండ్రి
విమానాశ్రయం (37 కి.మీ.) లేదా
విశాఖపట్నం విమానాశ్రయం (127 కి.మీ.) నుండి పెద్దాపురం చేరుకోవచ్చు.
సూచనలు
- పాండవుల మెట్ట మరియు చుట్టుపక్కల ఆలయాలను
సందర్శించడానికి ఒక రోజు ట్రిప్ సరిపోతుంది.
- ఆషాఢమాసంలో మరిడమ్మ జాతర సందర్శన కోసం ప్లాన్
చేస్తే సాంస్కృతిక అనుభవం పొందవచ్చు.
- ప్రకృతి ప్రేమికులకు పాండవుల మెట్ట చుట్టూ ఉన్న
సహజ సౌందర్యం ఆకర్షణీయంగా ఉంటుంది.
ఈ స్థలాలు
చారిత్రక మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యతతో పాటు స్థానిక సంస్కృతిని అనుభవించడానికి
అద్భుతమైన అవకాశం కల్పిస్తాయి.
పాండవులమెట్ట గురించి తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs):
1. పాండవులమెట్ట అంటే ఏమిటి?
- సమాధానం: పాండవులమెట్ట
అనేది ఆంధ్రప్రదేశ్లోని తూర్పు గోదావరి జిల్లాలోని పెద్దాపురం లో ఉన్న ఒక
చారిత్రక మరియు పురాణ కొండ. ఈ కొండను మహాభారతం లోని పాండవులు తమ
అరణ్యవాస సమయంలో నివసించిన ప్రదేశంగా నమ్ముతారు, అందుకే దీనిని "పాండవులమెట్ట" అని
పిలుస్తారు.
2. పాండవులమెట్ట ఎందుకు ప్రసిద్ధి చెందింది?
- సమాధానం: ఈ కొండ
శ్రీ సూర్యనారాయణ స్వామి ఆలయం, పాండవుల
గుహలు, భీముని అడుగుజాడ, మరియు ద్రౌపది రజస్వల చాప వంటి ఆధ్యాత్మిక మరియు
చారిత్రక గుర్తుల కారణంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇది భక్తులకు మరియు
పర్యాటకులకు ఒక ముఖ్యమైన గమ్యస్థానం.
3. పాండవులమెట్టలో ఏ ఆలయం ఉంది?
- సమాధానం: 1952లో
శ్రీ సాలూరి వెంకట సుబ్బారావు (రాజ యోగి) చేత నిర్మించబడిన శ్రీ సూర్యనారాయణ
స్వామి ఆలయం ఇక్కడ ఉంది. ఈ ఆలయంలో శ్రీ కృష్ణుడు, శివుడు, వెంకటేశ్వరుడు, మరియు గాయత్రీ దేవి వంటి ఇతర దేవతల గుడులు కూడా
ఉన్నాయి.
4. భీముని అడుగుజాడ అంటే ఏమిటి?
- సమాధానం: కొండపై
ఒక రాయిపై సుమారు 15 అంగుళాల పొడవైన అడుగుజాడ
ఉంది, దీనిని భీముడు తన బలంతో
నడిచినప్పుడు ఏర్పడిన గుర్తుగా నమ్ముతారు. ఈ అడుగుజాడను దర్శించడం వల్ల
ఆరోగ్య సమస్యల నుండి (ముఖ్యంగా పోలియో) ఉపశమనం లభిస్తుందని స్థానిక నమ్మకం.
5. ద్రౌపది రజస్వల చాప అంటే ఏమిటి?
- సమాధానం: ఇది
కొండపై ఉన్న ఒక చదరపు రాతి నిర్మాణం, ఇక్కడ
ద్రౌపది తన రుతుకాలంలో కూర్చున్నట్లు చెబుతారు. యుక్తవయస్సు రాని బాలికలు ఈ
రాయిపై కూర్చోవడం వల్ల రజస్వల అవుతుందని స్థానికులు నమ్ముతారు.
6. పాండవుల గుహలు ఏవి?
- సమాధానం: కొండపై
రెండు సహజ గుహలు ఉన్నాయి, ఇవి పాండవులు నివాసం
మరియు వంట కోసం ఉపయోగించినవిగా నమ్ముతారు. ఒక గుహను భీముడు వంటశాలగా (నల భీమ
పాకాల) ఉపయోగించాడని చెబుతారు.
7. సొరంగం గురించి ఏమిటి నమ్మకం?
- సమాధానం: పాండవులు
గోదావరి నదిలో స్నానం చేయడానికి పాండవులమెట్ట నుండి రాజమండ్రి వరకు సొరంగం
తవ్వినట్లు స్థానిక ఐతిహ్యం. ఈ సొరంగం యొక్క ఒక భాగం ఇప్పటికీ కనిపిస్తుంది, అయితే కొంత భాగం కాలక్రమేణా నాశనం అయినట్లు
చెబుతారు.
8. పాండవులమెట్టకు ఎలా చేరుకోవచ్చు?
- సమాధానం: పాండవులమెట్ట పెద్దాపురంలో ఉంది, ఇది తూర్పు గోదావరి
జిల్లాలో రాజమండ్రి మరియు కాకినాడ నగరాలకు సమీపంలో ఉంది. రైలు, బస్సు లేదా వ్యక్తిగత వాహనాల ద్వారా పిఠాపురం
చేరుకోవచ్చు, అక్కడ నుండి కొండకు
సులభంగా చేరవచ్చు.
9. ఇక్కడ ఏ ఆచారాలు జరుగుతాయి?
- సమాధానం: వేసవిలో
"వరద పాయసం" అనే ప్రసాదాన్ని సిద్ధం చేస్తారు, ఇది వర్షపాతం యొక్క దిశను సూచిస్తుందని
నమ్ముతారు. అలాగే, భీముని అడుగుజాడను
దర్శించడం, ద్రౌపది చాప వద్ద ఆచారాలు
చేయడం వంటివి సాధారణం.
10.
పాండవులమెట్ట
సాంస్కృతిక ప్రాముఖ్యత ఏమిటి?
- సమాధానం: ఈ కొండ
స్థానిక కోయ జాతి ప్రజల సంస్కృతిపై ప్రభావం చూపింది, వారు తమ పిల్లలకు పాండవులు మరియు ద్రౌపది పేర్లు
పెట్టడం ఆనవాయితీగా కొనసాగుతోంది. ఈ ప్రదేశం మహాభారతం తో
సంబంధం కలిగి ఉండటం వల్ల ఇది ఆధ్యాత్మిక మరియు చారిత్రక విలువను కలిగి ఉంది.
11.
పాండవులమెట్ట
దర్శన సమయాలు ఏమిటి?
- సమాధానం: శ్రీ సూర్యనారాయణ స్వామి ఆలయం సాధారణంగా ఉదయం 6:00 గంటల నుండి సాయంత్రం 6:00 గంటల వరకు తెరిచి ఉంటుంది, అయితే ఖచ్చితమైన సమయాల కోసం ఆలయ అధికారులను సంప్రదించడం మంచిది.